Het plunderen van de Sociale Werkvoorziening

Het uitknijpen van de sociale werkplaatsen is geen praktijk van vandaag of gisteren. Het was vijftien jaar geleden al klip-en-klaar, dat de sociale werkvoorziening werd uitgekleed. In fraaie bewoording en met externe consultants als rijkelijk betaalde gidsen kwam gemeentelijk bestuur op afstand te staan. De privatiseringspest infecteerde de werkplaatsen. Niet alleen burgemeesters en wethouders, maar ook leden van ondernemingsraden, vakbondsbestuurders, nieuw aangetrokken commissarissen, directeuren en managers speelden bedrijfje met belastingcenten. Gemotiveerd door landelijk politiek beleid, aangemoedigd door consultants en bezeten van de veronderstelde zegeningen van het echte bedrijfsleven zogen de direct verantwoordelijken – al dan niet bewust – de sociale werkvoorziening uit. [ontleend aan de Volkskrant, 18 januari 2018]

Een persoonlijk relaas over ervaringen als directeur van MareGroep, Katwijk/Voorhout [Teijlingen], 2001-2004, staat hieronder in pdf. De beschouwing verscheen, enigszins bijgesteld, met de titel ‘Onder het Katwijkse blauw’ als hoofdstuk in het essay Dwarsliggers (Haarlem: In de Knipscheer, 2013). Dat essay graaft dieper, geeft een verklaring voor de gang van zaken en biedt praktische handreikingen om tegenspraak te faciliteren; voor de tegenspraak, zie ook de website van Beroepseer.

Onder het Katwijkse blauw  

door Aart G. Broek 

Vriendschap bracht mij naar Katwijk ‒ vriendschap met J.P., de toenmalige wethouder van Sociale Zaken in die gemeente. Hij was nauw verbonden met de protestants-christelijke politiek (ChristenUnie) en kerk (Gereformeerde Bond). Ik bewonderde zijn inspanningen om naar het Bijbelse woord te leven zonder in rigide leefregels te vervallen. Ook zijn doorzettingsvermogen dwong respect af: hij was gehuwd, combineerde het vaderschap met zijn baan en wist het daarnaast nog van hovenier tot gedoctoreerd bestuurskundige, eigenaar van een holding én wethouder te schoppen. In 2001 loodste hij mij – terug van twintig jaar wonen en werken op Curaçao – op vindingrijke wijze naar de positie van directeur van de twee bedrijven voor sociale werkvoorziening in de Kust-, Duin- en Bollenstreek (KDB), achter Leiden. Die bedrijven stonden op het punt te fuseren tot de nieuwe organisatie MareGroep.

FUSIE / Van deze fusie was ‘mijn’ wethouder vanuit de grootste gemeente in de KDB de voortrekker geweest. Hij werd ook de politiek-bestuurlijke voorzitter van de nieuwe organisatie. J.P. was voor mij een behendige loods geweest, de fusie bleek echter beduidend minder doortastend voorbereid dan werd verkondigd en mij was voorgehouden. Ik kon in de praktijk dan ook niet de positie innemen waarvoor ik was aangenomen. Ik zou statutair directeur worden van een geprivatiseerd gemeentebedrijf ‒ een structuurvennootschap ‒ ten behoeve van de sociale werk­voorziening (sw). In de constructie werd daarenboven een bedrijf voor arbeidsre-integratie van (moeilijk bemiddelbare) werklozen verknoopt. De nieuwe organisatie verzorgde werk voor ruim negenhonderd mensen uit twaalf KDB-gemeenten.
      Op politiek-bestuurlijk niveau was het dozijn gemeenten wel bij elkaar gebracht, maar anderszins mankeerde er van alles aan de voorbereidingen op de fusie. In bestuurlijke zin bleek de nieuwe constructie, zoals een van de wethouders opmerkte, zelfs geheel ‘stuurloos’ geworden. De organisatie kwam dan ook onder toezicht van de provincie te liggen, terwijl de bestuurders zich inspanden mijn mistroostige bevindingen buiten de gemeenteraden en de pers te houden. Het voornemen om de fusie feestelijk te bekrachtigen in aanwezigheid van prinses Máxima, verdween met mijn entree binnen de kortste keren in de papierversnipperaar. Mijn wethouder en zijn collega-portefeuillehouders leken bedwelmd geweest door de aanhoudend geruststellende woorden van de externe adviseurs, met name die van Deloitte, en enkele interne spelers voor wie de fusie een flinke positieverbetering betekende. Onderzoeken naar het uiterst beperkte succes van fusies waren gemakshalve en onaangeroerd terzijde geschoven.

Voor het vervolg van de beschouwing, zie deze file:

Download (PDF, 383KB)

 

 

Dit bericht is geplaatst in Communicatiestrategieën: tegenspraak, Nieuws met de tags , , , , , . Bookmark de permalink.