“Veel is er gespeculeerd over de inhoud van de eerste werken van Boeli van Leeuwen. Tot voor kort waren zelfs de titels onbekend voor de meeste van zijn bewonderaars. Van Tempels in woestijnen heeft men wel gedacht dat het nooit verschenen was.” – Maritza Coomans-Eustatia in Drie Curaçaose Schrijvers in veelvoud, 1991.

Tempels in woestijnen is wél verschenen. Boeli van Leeuwen schreef er zelf over in het verhaal ‘Onkel Patrice’ in zijn verzameling columns Geniale anarchie:
“Willemstad, Curaçao, 1947: Bladzijde na bladzijde werd in een lichtblauw, nauwelijks zichtbaar letterschrift door het persje geproduceerd. Bij het aanschouwen van dit wonder, barstte onkel Patrice, driftig pedalerend, plotseling uit in een aria uit Rigoletto. Het bundeltje werd in een kaft gezet, waarop nog steeds te lezen staat: Tempels in woestijnen. Het geheel werd tenslotte met een fraaie rode draad ingenaaid. Op de achterkant werd, in kleine letters, de naam van de drukkerij vermeld: Imprenta Bolívar. De totale oplage bestond uit vijftig exemplaren, waarvan tien mislukten. Van de veertig overgebleven bundeltjes heb ik er acht verkocht in de winkel van Abram Salas. Een tiental werd verdeeld onder vrienden en de rest is in de loop der jaren door kakkerlakken opgevreten. De drukkerij is nooit weer voor ander werk gebruikt…”

Omslag eerste druk van Tempels in woestijnen, in 1947 in eigen beheer verzorgd op Curaçao; een origineel exemplaar wordt bewaard in het Letterkundig Museum, Den Haag.

De bundel bleef decennia lang onvindbaar. Ook nadat Wim Rutgers als enige en eerste er in Drie Curaçaose Schrijvers in veelvoud (1991) over kon schrijven: “Deze poëziebundel lezen we, zowel in zijn structurele ordening van het totaal als in afzonderlijke gedichten, als een tocht van duisternis naar licht, van dood naar leven, van pessimisme naar optimisme, van dreiging naar vrijmaking, van God weg naar een aanvaarden van een natuurlijk leven. (…) Een bundel die zo door-gestructureerd is, mag alleen al daarom als een sterk debuut gelden.”

Er is maar één reden om de vroege gedichten van een auteur die later een groot prozaïst is geworden uit te geven: zijn lezers willen alles onder ogen krijgen. Zij zullen zien dat de héle Van Leeuwen al direct aanwezig was in 1947, het jaar waarin de bundel verscheen. Boeli van Leeuwen schreef om gelezen te worden, niet voor de zeldzaamheid.

Boeli van Leeuwen, Tempels in woestijnen. Haarlem: In de Knipscheer, verschijnt oktober 2014.Gedichten, oorspronkelijk 1947, waaraan toegevoegd het verhaal ‘Onkel Patrice’ uit Geniale Anarchie (1990); tekstbezorging Aart G. Broek en Klaas de Groot; genaaid gebrocheerd, 32 blz. ISBN 978-90-6265-863-3. € 13,50. Foto omslag: Carlos Tramm.
Te koop bij de reguliere (online)boekhandels, zoals bol.com.

Franc Knipscheer, uitgever, overhandigt het ‘eerste’ exemplaar van Tempels in woestijnen aan Evan Koert, kleindochter van Boeli van Leeuwen, Amsterdam, 5 oktober 2014

Zie ook de nieuwsberichten over het onderbrengen van Van Leeuwens literaire nalatenschap aan het Letterkundig Museum, Den Haag.

Het gedicht ‘Moeder van mijn moeder’ in Van Leeuwens Tempels in woestijnen (1947).