Het radicale schaamte lozen van jihadisten

reduced-sizeDoorslaggevend bij het ontstaan van agressief gedrag, excessief geweld en brute radicalisering is schaamte. Dat pijnlijke gevoel ontstaat door ervaringen met en diepgewortelde angst voor vernedering en krenkende uitsluiting.

door Aart G. Broek , geplaatst op de website van Likoed Nederland, 16 juni 2015; eveneens – in gewijzigde vorm – in Nederlands Dagblad (13 februari 2015), de websites van Scientias, The Post Online en Opiniestukken.

In onze jeugd maken we allemaal kennis met schaamte: een schrijnend samenballen van angst, verdriet en woede. In milde vorm leren we er de sociale codes door. Zolang er geen sprake is van een opeenstapeling van ernstige of langdurige schaamte-ervaringen is de persoonlijke schade te overzien. Dit is echter lang niet altijd het geval. Dan worden we verradelijk. Schaamte bedreigt namelijk onze primaire behoefte aan geborgenheid: het absolute verlangen om bij een groep te behoren, er door beschermd en gewaardeerd te worden.  We gruwen van schaamte. Die bedreiging vereist handelen. Agressie van enigerlei vorm kan dan de beste verdediging (b)lijken, een laatste noodgreep, een uiterste toevlucht.  Met manifestaties van agressie zetten we schaamte op afstand. Geweld wil schaamte lozen. Of, zoals onderzoek onderschrijft:  if you can’t join them, beat them (voor dat onderzoek, zie mijn De terreur van schaamte; Brandstof voor agressie , 2015, oorspr. 2007).

Schaamte is de voedingsbodem voor vertrek uit de eigen moslimgemeenschap naar het IS-kalifaat.  Het opdoen van ernstige schaamte-ervaringen in het eigen verleden, een gebrek aan waarderende geborgenheid in het heden en een ontbrekend toekomstperspectief worden door de jihad ruimschoots goedgemaakt. Als jihadstrijder weet je je geborgen tot in het hiernamaals. Onder druk van schaamte is dit een betoverend droombeeld. Een eigenzinnige interpretatie van de islam vormt de rechtvaardiging om zich militair te trainen en islamitische afvalligen en ongelovigen te doden, of om toekomstige jihadstrijders te baren.

Lees de column op de website van Likoed Nederland of van Scientias < doorklikken.

 

Dit bericht is geplaatst in Agressiebeheer & veiligheid, Nieuws met de tags , , , , , . Bookmark de permalink.